Καθηγητής Δημήτριος Κουτσογιάννης
Καθηγητής Εκπαιδευτικής Γλωσσολογίας στον Τομέα Γλωσσολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Διδασκαλία της ελληνικής στη διασπορά: από τη θεωρία και την έρευνα στη γλωσσική πολιτική
Στο πλαίσιο της στροφής προς την υπερποικιλότητα και την πολυγλωσσία, η εστίαση στη διδασκαλία των μειονοτικών γλωσσών γνωρίζει ιδιαίτερη άνθηση κατά τα τελευταία χρόνια. Προς την κατεύθυνση αυτή αναπτύσσεται ενδιαφέρων επιστημονικός προβληματισμός και για τη διδασκαλία της ελληνικής στη διασπορά. Συνέχεια του προβληματισμού αυτού ήταν και το ερευνητικό πρόγραμμα «Migrant» (2020-2023, χρηματοδότηση ΕΛΙΔΕΚ), μέσω του οποίου διερευνήθηκαν οι γλωσσικές πρακτικές παιδιών ελλήνων νεομεταναστών στην Αυστραλία και τη Γερμανία (Βλ. Κουτσογιάννης κ.ά. 2024). Η παρούσα ανακοίνωση αξιοποιεί τη διεθνή επιστημονική αναζήτηση και τις διαπιστώσεις από την έρευνα αυτή, προκειμένου: να συζητήσει ζητήματα θεωρητικών και μεθοδολογικών επιλογών, να ανοίξει διάλογο με κυρίαρχες διεθνώς επιστημονικές αναζητήσεις (π.χ. διαγλωσσικότητα, αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογιών στη διδασκαλία) και, κυρίως, να τα διασυνδέσει όλα αυτά με την ανάγκη για ανάπτυξη ενός σχεδίου γλωσσικής πολιτικής για τη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας στη διασπορά.
Κουτσογιάννης, Δ., Ροθώνη, Α., Αντωνοπούλου, Σ., Κωνσταντινίδης, Α. & Γογωνάς, Ν. (2024). Διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας στη διασπορά: μια ολιστική προσέγγιση. Θεσσαλονίκη: Α.Π.Θ.
Σύντομο Βιογραφικό
Ο Δημήτρης Κουτσογιάννης είναι καθηγητής Εκπαιδευτικής Γλωσσολογίας στον Τομέα Γλωσσολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Υπηρέτησε ως φιλόλογος στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση για είκοσι χρόνια, πέντε εκ των οποίων σε σχολεία της διασποράς. Τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα και οι δημοσιεύσεις του σχετίζονται με τη διδασκαλία της ελληνικής ως πρώτης και δεύτερης γλώσσας, με την Ανάλυση Εκπαιδευτικού Λόγου, με την Κριτική Ανάλυση Λόγου και την Κοινωνική Σημειωτική, με την εκπαίδευση εκπαιδευτικών και τους ψηφιακούς Γραμματισμούς. Είναι συνεργάτης του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας από το 1997, υπεύθυνος για την ανάπτυξη γλωσσικών ψηφιακών πόρων (π.χ. «Πύλη για την ελληνική γλώσσα», «Πρωτέας») και διευθυντής του «Τμήματος στήριξης και προβολής της ελληνικής γλώσσας». Είναι, επίσης, από το 2005 συνεργάτης του ΙΤΥΕ-Διόφαντος, υπεύθυνος για την επιμόρφωση των φιλολόγων στην παιδαγωγική αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογιών. Είναι συνιδρυτής της διεθνούς ομάδας ειδικού επιστημονικού ενδιαφέροντος «Τεχνολογία και εκπαίδευση στον γραμματισμό» (“Technology and Literacy Education”), η οποία ανήκει στη «Διεθνή Επιστημονική Ένωση για την έρευνα στη διδασκαλία της πρώτης γλώσσας» (ARLE) (https://www.arle.be/), και της διεθνούς ομάδας ειδικού επιστημονικού ενδιαφέροντος Δ.ΕΛ.ΕΞΩ ( Διδασκαλία της ΕΛληνικής στο ΕΞΩτερικό), η οποία ανήκει στ Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας.
Dimitrios Koutsogiannis is a professor of Educational Linguistics in the Department of Linguistics, Aristotle University of Thessaloniki. He worked as a language education teacher in Secondary Education for twenty years, five of which were in schools of the Greek diaspora. His scientific interests and publications are related to the teaching of Greek as a first and second language, to Educational Discourse Analysis, to Critical Discourse Analysis and Social Semiotics, to teachers’ training and to Digital Literacy. He has been a collaborator of the Center for the Greek Language since 1997, responsible for the development of digital language resources (e.g. “Portal for the Greek language”, “Proteas”) and director of the “Department of support and promotion of the Greek language”. Since 2005, he has also been a collaborator of ITYE-Diophantus, responsible for training language education teachers in the pedagogical use of digital technologies. He is a co-founder of the international Special Interest Group “Technology and Literacy Education”, which belongs to the “International Scientific Union for research in the teaching of the first language” (ARLE) (https://www.arle.be/), and of the International Special interest Group D.EL.EXO. (Teaching of Greek Abroad), which belongs to the Center for the Greek Language.
