Παπαντωνάκης Γιώργος
Αναπληρωτής καθηγητής στην Παιδική Λογοτεχνία, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Πανεπιστημίου Αιγαίου
Μετανάστευση και Ελληνική παιδική / νεανική λογοτεχνία
Περίληψη
Από τους ορισμούς που έχουν δοθεί για τη μετανάστευση-διασπορά μας ενδιαφέρει μόνο η μετανάστευση από χώρα και συγκεκριμένα από την Ελλάδα σε άλλη χώρα/ήπειρο. Οι λόγοι που αναγκάζουν τους ανθρώπους να μεταναστεύουν συνδέονται με οικονομικές, κοινωνικές συνθήκες της χώρας καταγωγής. Το ενδιαφέρον για τη λογοτεχνία της μετανάστευσης άρχισε να αναπτύσσεται τις τελευταίες δεκαετίες του 20ού αιώνα ως αποτέλεσμα μεγάλης εισροής μεταναστών στις προηγμένες χώρες της δύσης. Έτσι, τα λογοτεχνικά λειτουργώντας ανατρεπτικά συμβάλλουν στην αποδόμηση, όπως συμβαίνει στα μυθιστορήματα Το τραγούδι των Σειρήνων και Η άλλη πλευρά του βουνού. Oι επιστήμονες χρησιμοποιώντας την Πολιτισμική Εικονολογία μελετούν εξωλογοτεχνικά θέματα (πβλ. Παιχνίδι χωρίς κανόνες).
Τα κείμενα που διαθέτουμε στην ελληνική παιδική λογοτεχνία μπορούν να ενταχθούν στις εξής κατηγορίες
- Εκπατρισμός για ποικίλους λόγους, λ.χ Πέτριβιτς Για την άλλη πατρίδα,
- Αμιγώς κείμενα με θέμα τη διασπορά, Παιονίδου Το τραγούδι των Σειρήνων, κ.α.
- Επαναπατρισμός στην Ελλάδα, λ.χ. Πέτριβιτς Για την άλλη πατρίδα, Σαραντίτη Κάποτε ο κυνηγός, Ρόζεν, Ένα χελιδόνι το χειμώνα κ.ά
- Βιβλία με οπτική τον Έλληνα που έχει ζήσει έξω λ.χ. Ζέη Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες της.
Βιβλιογραφία
Papantonakis, G. (2009). Individual’s mission outruns society’s mission. Both responses and dilemmas in contemporary Greek children’s and young adults’ science fiction”. Barnboken – tidskrift för barnlitteraturforskning 1, 19-30.
Παπαντωνάκης, Γ. & Κωτόπουλος, Τρ. (2011). Σκηνικό, Χαρακτήρες, Πλοκή. Διαβάζοντας ένα λογοτεχνικό κείμενο για παιδιά και νέους. Αθήνα: Ίων.
Σύντομο Βιογραφικό
Ο Γεώργιος Παπαντωνάκης υπηρέτησε στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Αιγαίου στη Ρόδο έως το 2013. Στην καθηγητική και ακαδημαϊκή του σταδιοδρομία δίδαξε κυρίως Λογοτεχνία και Παιδική Λογοτεχνία στο Διδασκαλείο, σε προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα, έλαβε μέρος με ανακοινώσεις σε πολλά συνέδρια, πανελλήνια και διεθνή, και υπήρξε ενεργό μέλος διεθνών και ελληνικών επιστημονικών οργανισμών και εταιρειών. Το 2020 η ακαδημαϊκή/επιστημονική κοινότητα θέλοντας να τιμήσει τον καταξιωμένο συνάδελφο, πανεπιστημιακό δάσκαλο και διαπρεπή φιλόλογο, τού αφιέρωσε τόμο, με τον προσφυή τίτλο Ερανίσματα φιλίας.
