Sarigiannidis Ioannis
Δρ. Ιωάννης Γ. Σαρηγιαννίδης Ε.ΔΙ.Π.
Όροι και προϋποθέσεις για την ζωγραφική ιστόρηση ενός ναού στην Ελλάδα και την Οικουμένη
Abstract
Η ιστόρηση ενός ναού και η φιλοτέχνηση φορητών εικόνων του αποτελεί σημαντικό θέμα στη ζωή της χριστιανικής κοινότητας, δηλαδή της ενορίας, και θα πρέπει να γίνεται πάντοτε με γνώμονα τις επόμενες γενεές και όχι με επιπόλαιες επιλογές.
Αιτία για την συγγραφή του παρόντος άρθρου αποτέλεσε η συμμετοχή του γράφοντος σε Πρόγραμμα του Ιδρύματος Ποιμαντικής Επιμόρφωσης της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, με θέμα: «Η αισθητική της λατρείας». Ειδικότερα, η εισήγησή του είχε τον τίτλο: «Η αισθητική ως μέσο αγωγής και σωτηρίας. Το εικονογραφικό πρόγραμμα ενός ναού: Τοιχογραφίες, ψηφιδωτά, εικόνες. Όροι και προϋποθέσεις».
Στο παρόν άρθρο δεν θα αναφερθούμε στην σχέση ναοδομίας και ζωγραφικής, ούτε στους εικονογραφικούς κύκλους που πρέπει να ακολουθήσει ο αγιογράφος κατά την ιστόρηση του ναού σε συγκεκριμένα τμήματά του, αλλά σε πρακτικά θέματα που άπτονται της συνεργασίας αγιογράφου, Εκκλησιαστικού Συμβουλίου και Μητρόπολης.
Οι πατέρες της Εκκλησίας μας είχαν πάντα φιλόκαλη διάθεση και γνώριζαν ότι «τάξις συνέχει πάντα καὶ τὰ ἐπουράνια καὶ τὰ ἐπίγεια…». Με γνώμονα αυτά τα κριτήρια, η εύρυθμη συγκρότηση της λειτουργικής και πνευματικής ζωής ενός ναού αρχίζει από την τοποθέτηση του θεμέλιου λίθου και φθάνει ως και την ζωγραφική του ιστόρηση.
Η εμπειρία μου ως αγιογράφου και ερευνητή σε συνδυασμό με την συζήτηση με δεκάδες ιερείς αλλά και αγιογράφους, θα αποτελέσει το εφαλτήριο ανάπτυξης του παρόντος θέματος.
Biography
Είναι Διδάκτορας του Τμήματος Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του ΠΑ.ΜΑΚ. και Μεταδιδακτορικός Ερευνητής του Α.Π.Θ. και του Ε.Κ.Π.Α. Εργάζεται στο Εργαστηριακό Διδακτικό Προσωπικό της Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα και οι δημοσιεύσεις του εστιάζονται στη Βυζαντινή, Mεταβυζαντινή, Ρομανική και Ναζαρηνή ζωγραφική.
Κατά το παρελθόν εργάστηκε: α) ως αγιογράφος, συμμετέχοντας παράλληλα σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις, β) σε Σχολικές Μονάδες της Ελλάδας, στο Εκκλησιαστικό Λύκειο Τίμιος Σταυρός Αργυροκάστρου και στην Πατριαρχική Σχολή Ιεροσολύμων διδάσκοντας τα μαθήματα των Θρησκευτικών, Βυζαντινής Μουσικής και Βυζαντινής Ζωγραφικής, γ) ως Αναπληρωτής Υπεύθυνος Πολιτιστικών Θεμάτων και Καλλιτεχνικών Αγώνων, Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Δυτικής Θεσσαλονίκης (2008-2009).
