Σπυριδοπούλου Μαρία
Μόνιμη Επίκουρη Καθηγήτρια, Τμήμα Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας
Πανεπιστήμιο Αθηνών
spiridop@frl.uoa.gr, spiridop@gmail.com
Εκφάνσεις της διασπορικής ταυτότητας στο αφηγηματικό έργο της Ζιζέλ και του Μάριου Πράσινος
Περίληψη
Από τον γεωγραφικό τόπο όπου γεννήθηκαν, την Κωνσταντινούπολη, το 1920 και το 1916 αντίστοιχα, η Ζιζέλ Πράσινος και ο Μάριος δεν διατηρούν καμία ανάμνηση. Τα δύο αδέλφια μεταναστεύουν στη Γαλλία σε τρυφερή ηλικία και διαπρέπουν στη χώρα υποδοχής, το ένα στο χώρο της αυτόματης γραφής ως παιδί-θαύμα του Σουρεαλισμού, και το άλλο στο χώρο της ζωγραφικής. Δύο αινιγματικές διασπορικές εμπειρίες, δύο απάτριδες χωρίς γλώσσα και γενέθλια πόλη, που υφίστανται σιωπηλά τα τραύματα της εξορίας και βρίσκουν καταφύγιο στην αυτοβιογραφική γραφή ως τόπο αναζήτησης της ταυτότητας.
Η Ζιζέλ σε αντίθεση με τον αδελφό της δε θέλησε ποτέ να αποκτήσει τη γαλλική υπηκοότητα και, μετά από μια μακρά περίοδο σιωπής, δημοσιεύει τη μυθιστορηματική αυτοβιογραφία Ο χρόνος δεν είναι τίποτα (1958), με κεντρικό πρόσωπο τον λόγιο πατέρα της Λύσανδρο. Ο Μάριος, στα εξήντα του, μετουσιώνει σε αφηγηματική ύλη τα πρώτα βιωματικά ίχνη της εξορίας και τις πρώτες γλωσσικές δυσκολίες στο Παρίσι, μέσα από οικογενειακές φωτογραφίες-θραύσματα μνήμης, στο μυθιστόρημα Ο ανεξίτηλος λόφος (1983).
Στην ανακοίνωση αυτή θα παρακολουθήσουμε τη μνημονική περιπλάνηση των δύο αφηγητών μέσα στο σώμα της γραφής και θα αναδείξουμε τον διαφορετικό τρόπο με τον οποίο ο καθένας προσπαθεί να αυτοπροσδιοριστεί μέσα από την οικειοποίηση ενός φαντασιακού τόπου καταγωγής.
Σύντομο βιογραφικό
Η Μαρία Σπυριδοπούλου είναι μόνιμη επίκουρη καθηγήτρια Γαλλικής Φιλολογίας στο Τμήμα Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του ΕΚΠΑ. Έχει σπουδάσει γαλλική, ιταλική και αγγλική λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο της Βενετίας (Ca’Foscari) και διδάσκει επί σειρά ετών Ιστορία της Ευρωπαϊκής Λογοτεχνίας στο ΕΑΠ. Έχει δημοσιεύσει σε επιστημονικά περιοδικά της Ελλάδας και του εξωτερικού μελέτες για τη γαλλόφωνη λογοτεχνία, τον σουρεαλισμό, τη γαλλική λογοτεχνία του 19ου αιώνα και έχει επιμεληθεί και μεταφράσει λογοτεχνικά βιβλία γαλλικής και ιταλικής λογοτεχνίας. Έχει γράψει (σε συνεργασία με την Άννα Ταμπάκη και την Αλεξία Αλτουβά) το βιβλίο Ιστορία και Δραματολογία του Ευρωπαϊκού Θεάτρου (17ος και 18ος αιώνα) και (σε συνεργασία με την Κατερίνα Καρακάση) το βιβλίο Θεωρία και ιστορία των λογοτεχνικών γενών και ειδών: εφαρμογές και παραδείγματα. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα εστιάζουν στις γυναίκες συγγραφείς και καλλιτέχνιδες του σουρεαλισμού, στη γυναικεία γραφή στη γαλλική και γαλλόφωνη λογοτεχνία, στη συγκριτική λογοτεχνία, στο ευρωπαϊκό θέατρο.